Jak poradzić sobie z grypą jelitową u dziecka?

Jakie są objawy grypy żołądkowej u dziecka?

Nieżyt żołądkowo-jelitowy, zwany potocznie jelitówką powodowany jest przez zakażenie wirusowe (rotawirusy lub adenowirusy). W grupie najbardziej narażonych dzieci znajdują się przedszkolaki i maluchy uczęszczające do żłobka. Najwięcej przypadków odnotowuje się między 6 miesiącem a 2 rokiem życia. Wirusy przenoszone są drogą fekalno-oralną oraz kropelkową. Od momentu zakażenia, aż do pojawienia się pierwszych objawów mijają przeważnie od 1 do 2 dni. 

Niepokój rodzica powinny wzbudzić podstawowe symptomy grypy jelitowej, w tym:

• wodnista biegunka,
• nudności i silne wymioty,
• silne bóle brzucha,
• wysoka gorączka lub nieco podwyższona temperatura ciała,
• brak apetytu.

W niektórych przypadkach dodatkowo pojawia się kaszel, katar lub wysypka. 

Czy grypa jelitowa u dziecka jest niebezpieczna?

Na ogół dolegliwości ustają po upływie od 3 do 5 dni. Niestety, najmłodsze dzieci są szczególnie narażone na poważne zaburzenia wodno-elektrolitowe, co może wymagać hospitalizacji.

Wyróżnia się trzy stopnie odwodnienia:

• ciężki (gdy utrata masy ciała jest większa niż 10%) - dziecko bardzo dużo śpi, odmawia przyjmowania płynów, ma zapadnięte gałki oczne oraz może tracić przytomność,
• umiarkowana (gdy utrata masy ciała stanowi od 5 do 10%) - maluch jest pobudzony ruchowo i niespokojny, ma podkrążone oczy, dużo pije a jego śluzówki jamy ustnej są widocznie wysuszone,
• niewielka (gdy utrata masy ciała jest mniejsza niż 5%) - zachowanie dziecka oraz jego łaknienie nie odbiega od normy.

Nie należy zwlekać z wizytą u lekarza, jeśli grypa jelitowa trwa dłużej niż 5 dni lub jej objawy nasilają się. Hospitalizacji wymagają przede wszystkim dzieci z ciężkim odwodnieniem, u których może dodatkowo pojawić się wstrząs i zaburzenia świadomości.

Jak leczyć grypę jelitową u dziecka?

Nie ma leku na infekcję wirusową powodującą grypę jelitową u dziecka. Jedyne, co można zrobić to złagodzić objawy jej rozwoju. Kluczowe jest zapobieganie nadmiernemu odwodnieniu organizmu. A stan ten przy ostrych wymiotach i biegunkach pojawia się bardzo szybko. Zaleca się podawać dziecku płyny w małych ilościach tak często, jak jest to możliwe. W aptece bez recepty znaleźć można elektrolity do rozpuszczania w wodzie, które uzupełnią niedobór podstawowych minerałów i mikroelementów. Aby złagodzić biegunkę, warto zaopatrzyć się w węgiel leczniczy lub środki, które zawierają w składzie nifuroksazyd. 

W trakcie grypy jelitowej ważna jest także dieta dziecka. W przypadku maluchów do roku życia warto wzbogacić mleko w kleik ryżowy, gotowaną marchewkę, jabłko lub bezcukrowy kisiel owocowy. Nie należy jednak przesadzać z ilością podawanych owoców, surowych warzyw i soków. Nie zaleca się również spożywania pokarmów tłustych. 

Aby zmniejszyć ryzyko pojawiania się grypy jelitowej, warto przestrzegać podstawowych zasad higieny. Należy pamiętać o regularnym myciu rąk oraz przecieraniu/praniu zabawek i pluszaków, szczególnie tych, które dziecko zabiera ze sobą do przedszkola. Warto spytać lekarza pediatrę o szczepienia ochronne, które skutecznie zapobiegają infekcji rotawirusami. 

Podsumowanie

Grypa jelitowa jest chorobą, która bardzo często pojawia się w wieku dziecięcym. Często nie sposób jej uniknąć, dlatego każdy rodzic małego dziecka powinien zadbać o odpowiednią profilaktykę i nawodnienie malucha po pojawieniu się pierwszych objawów choroby. Ważne jest, aby nie bagatelizować uporczywych wymiotów i biegunek trwających dłużej niż 5 dni. Dostarczanie płynów i uzupełnianie elektrolitów w większości przypadków zapobiegnie groźnemu dla zdrowia zaburzeniu gospodarki wodnej.

Bibliografia

• Szajewska H, Chmielewska A.,Powikłania zakażenia rotawirusowego - przegląd piśmiennictwa,Pediatria Współczesna, Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka, 2008, 10, 1, 7-11,
• L. Bąk-Romaniszyn, Postępowanie diagnostyczne i lecznicze w ostrych biegunkach, „Pediatria po Dyplomie”, nr 01 2016.
• J. Kwiecień, Kryteria Rzymskie IV (2016) – aktualne wytyczne rozpoznawania i leczenia czynnościowych zaburzeń przewodu pokarmowego u dzieci, „Standardy Medyczne Pediatria” nr 4 2016.