Wchodząc w trzeci trymestr ciąży, każda przyszła mama powinna zadbać o siebie i o swoje maleństwo, maksymalnie siebie dopieszczając. Jak to zrobić? Chciałoby się odpowiedzieć, że zmyślnie, to znaczy mądrze i kompleksowo, tak żeby objąć tak zwany całokształt. Mamy kilka rad, jak to zrobić. Zaczynamy!
Co czeka kobietę w trzecim trymestrze ciąży?
Trzeci trymestr ciążyzaczyna się wraz z początkiem siódmego miesiąca, tj. z początkiem 28 tygodnia. Oczywiście koniec trzeciego trymestru jest już kwestią bardziej indywidualną, gdyż rozpoczynając poród, decyduje o tym tylko i wyłącznie ciało kobiety.
W trzecim trymestrze ciąży kobiecie gwałtownie rośnie brzuch. Ma to duże znaczenie dla samopoczucia, gdyż ciąża stanowi coraz większe obciążenie organizmu. Dodatkowo nie bez znaczenia jest stres przed porodem, wahania nastroju, i burza hormonalna. Całość zagadnień tworzy niezbyt atrakcyjny obraz, który jakoś trzeba ogarnąć.
Maleństwo w brzuchu swojej mamy słyszy już jej głos, ma wyćwiczony odruch chwytny, reaguje na dotyk, potrafi ssać i otwiera już oczy. W tym okresie dziecko wytwarza sporo tkanki tłuszczowej, a jego waga zwiększa się 3- lub nawet 4-krotnie. Wygląda na to, że maluch odnosi w tym czasie same sukcesy. A jego mama? Z mamą niestety nie jest już tak dobrze, bo trzeci trymestr ciąży jest dla niej trudnym czasem, który wprost przekłada się na samopoczucie. Jak sobie z tym poradzić?
Trzeci trymestr ciąży to okres największych i najszybszych zmian ciała kobiety. Obwód jej brzucha rośnie mniej więcej o centymetr tygodniowo. Powiększająca się szybko macica zaczyna coraz mocniej naciskać na pęcherz moczowy, co skutkuje koniecznością coraz częstszego oddawania moczu. Pojawia się także nieprzyjemna zadyszka podczas mówienia.
Konsekwencją szybkiego powiększania się brzucha i piersi jest rozciąganie się skóry w tych obszarach. Trzeci trymestr ciąży jest czasem, w którym najczęściej pojawiają się w tych miejscach rozstępy. Warto więc zadbać w tym czasie o swoją skórę, zwłaszcza o jej odpowiednie nawilżenie.
Dieta w trzecim trymestrze
Należy spożywać odpowiednią ilość białka; pokrywać dobowe zapotrzebowanie na tłuszcze (głównie z grupy omega-3) oraz węglowodany złożone. Ciężarna kobieta powinna także dostarczać swojemu organizmowi odpowiednią dla stanu ciąży ilość niezbędnych witamin i składników mineralnych.
Aktywność fizyczna w 3. trymestrze ciąży
Rosnący brzuch zmienia nieco położenie środka ciężkości. Z konieczności kobieta musi zmienić sposób chodzenia, a niektóre aktywności, których poprzednio doświadczała, musi dostosować do możliwości swojego stanu. W tym okresie doskonale sprawdzają się ćwiczenia na piłce, które pomagają odciążyć kręgosłup. Można też ćwiczyć przysiady, krążenia miednicą, wspinanie się na palce, wznosy nóg czy delikatne ruchy barkami i ćwiczenia przedramion. Bardzo polecane są też łagodne ćwiczenia w basenie. Nie są wskazane ćwiczenia napinające mięśnie brzucha. W trakcie ćwiczeń powinno się zawsze uważnie obserwować swoje ciało i jeśli jakieś ćwiczenie powoduje jakikolwiek dyskomfort, należy ćwiczenie przerwać.
W trzecim trymestrze ciąży należy włączyć do codziennej aktywności ruchowej ćwiczenia oddechowe. Najlepsze z nich to oddychanie przeponą (prowadzenie długiego oddechu do brzucha przy minimalnym ruchu klatki piersiowej). Powinno się także ćwiczyć długie wydechy, które działają rozluźniająco i uspokajająco.
Co w trzecim trymestrze ciąży może szczególnie dokuczyć?
- ból podbrzusza – jeśli jest silny i połączony jest z krwawieniem, należy jak najszybciej porozumieć się z lekarzem prowadzącym;
- ból pleców – to jest skutek dodatkowego obciążenia okolic krzyża. Łagodzą te dolegliwości ćwiczenia rozluźniające plecy;
- tzw. ciążowe ciągnięcie brzucha jako efekt rozciągania się wiązadeł podtrzymujących macicę i zwiększających się rozmiarów dziecka;
- twardy brzuch, czyli tzw. stawianie się macicy oraz skurcze przepowiadające (normalne oznaki przygotowywania się organizmu kobiety do porodu);
- bezsenność;
- zaparcia;
- zgaga;
- wzmożony apetyt i przyrost wagi ciała.
Czym jeszcze spowodowane jest złe samopoczucie w trzecim trymestrze ciąży?
Na pomyślny rozwój ciąży wpływają także hormony (np.: somatotropina, tyreotropina, kortykotropina, prolaktyna, oksytocyna, wazopresyna). Poziom tych hormonów zmienia się w trakcie trwania ciąży, co ma wpływ na zmiany samopoczucia, także psychicznego. W organizmie ciężarnej kobiety hormony te wpływają nie tylko na prawidłowe funkcjonowanie ciała, ale także działają na psychikę kobiety.
Uwaga!
Od poziomu hormonów zależna jest nie tylko fizjologia organizmu, ale także jej psychika. Wahania nastroju w ciąży są zatem zjawiskiem zupełnie normalnym. Hormony wpływają między innymi na :
- wysokie lub niskie ciśnienie krwi;
- stopień odczuwania bólu;
- zdolność cieszenia się;
- odczuwanie złości;
- powstawanie stanów przygnębienia.
Jak rozmawiać o wahaniach nastroju z partnerem i bliskimi?
Dolegliwości ciążowe, zarówno te dotyczące sfery fizycznej,jak i emocjonalnej mogą sprawiać, że przyszła mama będzie potrzebować pomocy partnera, rodziny lub przyjaciół. Niestety wahania nastroju nie zawsze spotykają się ze zrozumieniem. Jak rozmawiać z bliskimi o dręczących ciężarną trudnych emocjach w tym czasie?
Warto jest zaprosić partnera lub inne bliskie osoby do wspólnego śledzenia postępów ciąży i przygotowań do pojawienia się dziecka. Oto propozycje jak można to zrobić:
- dobrze jest zaprosić bliską osobę na wizyty lekarskie – zwiększy to poczucie współudziału i odpowiedzialności,
- trzeba postawić na szczerość we wzajemnych relacjach;
- wspólne uczęszczanie do szkoły rodzenia jest bardzo dobrym pomysłem.
Pamiętaj!
Trzeba być łagodną dla siebie. Dobrze jest poprosić o to samo swojego partnera.
Czy wiesz, że…
Mężczyźni także mają swoje „objawy ciążowe”. Zespół wylęgania (lub: syndrom kuwady) dotyka niektórych przyszłych ojców i może objawiać się m.in. nudnościami, zmianami apetytu czy też wahaniami nastrojów.
Skuteczne sposoby na złe samopoczucie
Kobieta nie ma wpływu na zmiany, które zachodzą w organizmie by utrzymać ciążę. Można jednak świadomie do tych zmian się przygotować, co znacznie ułatwi przetrwanie trzech ostatnich miesięcy ciąży. A poza tym:
- zdrowa dieta;
- czas dla siebie;
- sprawianie sobie przyjemności;
- aktywność sportowa;
- pomoc bliskich.
Porady dla przyszłych mam w trzecim trymestrze
Podsumujmy więc. W trakcie ciąży szczególnie ważne dla kobiety jest dbanie o siebie i swoje dziecko. Oto kilka kluczowych porad:
- Relaks i odpoczynek – regularny odpoczynek, unikanie stres, odpowiednia ilość snu;
- Zrównoważona dieta bogata w białko, witaminy i minerały, z wyeliminowaniem szkodliwych substancji;
- Pozycja do spania, najlepiej na lewym boku (poprawia to krążenie krwi);
- Nawilżanie skóry brzucha jako profilaktyka przeciw rozstępom;
- Lekka aktywność fizyczna - delikatne ćwiczenia, które wzmacniają ciało przed porodem (spacery, joga prenatalna);
- Ćwiczenia mięśni Kegla i masaż krocza, co pomaga przygotować organizm do porodu;
- Regularne wizyty u lekarza;
- Wybór szpitala, w którym planuje się rodzić;
- Uczestniczenie z partnerem w szkole rodzenia;
- Przygotowanie wyprawki dla noworodka - warto jest skorzystać z gotowe listy wyprawkowej.
A poza tym…
Trzeba dbać o siebie w każdym aspekcie codzienności. Jest to niezbędne dla zdrowego przebiegu porodu i dobrego startu w życie dla dziecka.