Charakterystyka bólu menstruacyjnego
Terminy „ból menstruacyjny” i „bolesne miesiączkowanie” są powszechnie uważane za synonimy w praktyce klinicznej i literaturze. Wskazują na kurczowy, tępy, pulsujący ból, który zwykle występuje w obrębie podbrzusza i pojawia się tuż przed i/lub podczas menstruacji. Bolesne miesiączkowanie wydaje się mieć związek z wczesnym dojrzewaniem płciowym, brakiem potomstwa, wysokim wskaźnikiem masy ciała, niewystarczającym wysiłkiem fizycznym, predyspozycjami genetycznymi, paleniem papierosów, niskim statusem społeczno-ekonomicznym, nieprawidłową dietą, stresem i choroby psychicznymi[1].
Skąd się bierze ból menstruacyjny?
Ból odczuwany podczas miesiączki ma bezpośredni związek z substancjami chemicznymi o nazwie prostaglandyny, które wytwarzane są przez błonę śluzową macicy. Prostaglandyny to hormony parakrynowe, które działają w miejscu, w którym są produkowane. W macicy są odpowiedzialne za pobudzanie do skurczów, które umożliwiają opróżnienie jej z krwi miesiączkowej. Co ważne, podczas menstruacji macica kurczy się silniej, przez co może naciskać na pobliskie naczynia krwionośne, odcinając dopływ tlenu do tkanki mięśniowej. W konsekwencji tego, część mięśnia macicy na krótko traci dopływ tlenu, co jest źródłem dolegliwości bólowych[2].
Pierwotne i wtórne bolesne miesiączkowanie
Bolesne miesiączkowanie dzieli się na pierwotne i wtórne. Pierwotne występuje w niedługim okresie po pierwszej miesiączce w życiu, wraz z pojawieniem się cykli owulacyjnych i nie ma podłoża patologicznego. Z kolei wtórne pojawia się po raz pierwszy po kilku latach bezbolesnych krwawień i może być spowodowane chorobą podstawową, zaburzeniami lub nieprawidłowościami strukturalnymi w macicy lub poza nią. Wśród możliwych przyczyn wymienia się: endometriozę i adenomiozę, zapalenie narządów miednicy mniejszej, mięśniaki macicy, polipy macicy, a nawet zespół jelita drażliwego. Co ważne, taki stan zawsze wymaga pilnej diagnostyki i konsultacji z lekarzem ginekologiem[3].
Sposoby na bolesne miesiączkowanie
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są uważane za pierwszą linię leczenia bolesnego miesiączkowania, ponieważ działają hamująco na enzymy z grupy COX (cyklooksygenazy), blokując w ten sposób produkcję prostaglandyn. Dzięki temu NLPZ wykazują działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe. Przykładem leku z grupy NLPZ jest: deksketoprofen. Można go kupić bez recepty w aptekach w dawce, w jakiej był na receptę, zarówno postaci tabletek powlekanych, jak i granulatu do sporządzania roztworu doustnego. Lek ten szybko zmniejsza ból i w razie potrzeby można stosować go na pusty żołądek.
Należy zawsze pamiętać, że przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku warto wcześniej skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Wśród metod niefarmakologicznego zmniejszania dolegliwości bólowych wymienia się: ciepłe okłady przykładane w okolicy podbrzusza, unikanie nadmiaru soli i kofeiny, zwiększenie aktywności fizycznej, zdrowsza i urozmaicona dieta- zawierająca kwasy tłuszczowe OMEGA-3, wapń, magnez i potas oraz preparaty witaminowe z grupy B i E.
Referencje:
Bręborowicz P., Grzegorz, Położnictwo i: Ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005.
Bukojemska, Katarzyna. "Efektywność stosowania terapii manualnej stawów krzyżowo-biodrowych w leczeniu dolegliwości bólowych towarzyszących miesiączkowaniu." (2020).
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
[1] Bręborowicz P., Grzegorz H., Położnictwo i: Ginekologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 34-44.
[2] Tamże, s. 34-51.
[3] Bukojemska, Katarzyna. "Efektywność stosowania terapii manualnej stawów krzyżowo-biodrowych w leczeniu dolegliwości bólowych towarzyszących miesiączkowaniu." (2020).
