Komu w takim razie przysługuje ulga na dziecko, a kto nie ma szans na jej uzyskanie? Warto się o tym dowiedzieć jeszcze przed terminem składania PIT-ów.
Czym jest ulga prorodzinna?
Ulga prorodzinna, czyli na dziecko, pozwala na zmniejszenie kwoty podatku do zapłaty lub odzyskania części środków pobranych przez urząd skarbowy. Do skorzystania z tej możliwości uprawnieni są rodzice rozliczający się przy pomocy skali podatkowej i tylko oni. Oznacza to, że o ulgę mają prawo się ubiegać osoby wypełniające:
- PIT-36;
- PIT-37.
Do grupy podatników zobowiązanych do wypełnienia PIT-36 należą przedsiębiorcy, którzy płacą stawkę od dochodu na poziomie 12% lub 32%. Wśród osób, które rozliczają się przy pomocy PIT-37 są przede wszystkim pracownicy najemni (zatrudnieni na etacie, zleceniu, umowie o dzieło), a także emeryci.
Na otrzymanie ulgi prorodzinnej w szczególności uwagę powinni zwrócić podatnicy, do których przypisany jest PIT-37. W przeciwieństwie do przedsiębiorców nie muszą samodzielnie sporządzać zeznania. Obowiązek ten przejęły urzędy skarbowe. Nie można jednak wykluczyć, że ulga nie zostanie uwzględniona w dokumencie, zwłaszcza jeśli dziecko urodziło się w 2023 roku. Z tego powodu lepiej sprawdzić deklarację na stronie podatki.gov.pl. Termin zatwierdzenia zeznań to 30 kwietnia.
Szczegóły korzystania z ulgi prorodzinnej
Ogólne przepisy nie wyjaśniają w pełni, kto i kiedy ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej. Z tego powodu koniecznie trzeba zapoznać się ze szczegółowymi zapisami z kodeksu. Trzeba wiedzieć, jakie są reguły:
- przyznawania ulgi na dziecko;
- w jakich proporcjach opiekunowie mogą dzielić ją między sobą;
- jakie kryterium dochodowe powinni spełniać;
- ile pieniędzy zaoszczędzą lub otrzymają jako nadpłatę.
Zasady przyznawania ulgi prorodzinnej
Z ulgi na dziecko ma prawo skorzystać pojedynczy podatnik albo dwie osoby sprawujące opiekę nad małoletnim. Do tego grona zaliczają się więc nie tylko rodzice, ale również inni prawni opiekunowie dziecka. Jeśli nie mają dochodów pozwalających odliczyć kwotę na dziecko, dostaną zwrot pieniędzy, a gdy ich zarobki były wyższe, mogą ją odjąć od podatku.
Ulga prorodzinna obowiązuje tylko w danym okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że osoby, które z niej nie skorzystały, nie mogą się o nią ubiegać w kolejnym roku. Jak to rozumieć? Osoby, które nie skorzystają z ulgi prorodzinnej za 2023 rok, nie będą mogły dodać jej do ulgi, która będzie im przysługiwać w roku 2024.
Dzielenie ulgi prorodzinnej między opiekunów dziecka
Ustawodawca daje duże możliwości dzielenia się ulgą prorodzinną między opiekunami dziecka. Wyłącznie od nich zależy, czy przysługujące im zwolnienie z podatku bądź zwrot pieniędzy dostanie jedna osoba, czy obie.
Co więcej, w drugim przypadku mogą wybrać proporcje ulgi. Innymi słowy, nie ma obowiązku dzielenia jej na pół. Równie dobrze jeden z rodziców lub opiekunów ma prawo wnioskować np. o 70% sumy ulgi prorodzinnej, a drugi o 30%. Nie muszą też być małżeństwem.
Wysokość ulgi prorodzinnej dla dzieci urodzonych w 2023 roku
Ulga prorodzinna przysługuje na każde dziecko, choć nie zawsze w równym stopniu. Powinny o tym pamiętać osoby, które zostały rodzicami w 2023 roku. W takim przypadku o wysokości ulgi decyduje miesiąc urodzenia potomka.
Jeśli dziecko przyszło na świat w styczniu, ulga przysługuje za cały rok, a gdy urodziło się np. w maju – za 7 miesięcy. Warto pamiętać, że liczy się właśnie miesiąc, a nie dzień. Dzięki temu tyle samo dostaną opiekunowie małoletniego urodzonego np. 1 i 31 stycznia.
Kryterium dochodowe i stawki ulgi prorodzinnej
Zmieszczenie się w określonej wysokości dochodów uzyskanych w poprzednim roku obowiązuje wyłącznie osoby wychowujące pełnosprawne dziecko. W przypadku rodziców i opiekunów prawnych, którzy cały rok pozostawali w związku małżeńskim, zarobki nie mogły być równe lub wyższe niż 112 000 złotych. Wdowców, osoby bez partnera i po rozwodzie obowiązuje próg 56 000 zł. W przypadku ostatniej grupy nie ma znaczenia, w którym miesiącu roku doszło do formalnego rozstania ze współmałżonkiem.
Wysokość ulgi prorodzinnej zależy od liczby dzieci. Obecnie obowiązują następujące stawki za jeden miesiąc na dziecko:
- 92,67 złotych na pierwsze i drugie;
- 166,67 złotych na trzecie;
- 225 złotych na czwarte i każde kolejne.
W ujęciu rocznym kwota ulgi prorodzinnej wynosi:
- 1112,04 złote na pierwsze dziecko oraz tyle samo na drugie (a więc razem 2224,08 złotych);
- 2004,04 złote na trzeciego potomka;
- 2700 złotych na czwartego małoletniego i następnych.
Komu nie przysługuje ulga prorodzinna?
Z ulgi prorodzinnej może skorzystać bardzo szeroka grupa podatników, ale nie wszyscy. Jedno z wyłączeń dotyczy osób, których dochód za 2023 rok wyniósł 30 000 złotych lub mniej, czyli nie przekroczył kwoty wolnej od podatku. Co ważne, z odmową przyznania ulgi mogą spotkać się też rodzice zarabiający niewiele więcej. Oznacza to, że przekroczenie tej sumy tylko o kilkaset złotych nie musi wystarczyć, by zmniejszyć sumę, którą trzeba zapłacić urzędowi skarbowemu.
Kryterium dochodowe nie jest jedynym, które uwzględniono w przepisach. Ulga prorodzinna nie przysługuje również podatnikom, których dziecko przebywa w instytucji dającej mu utrzymanie, np. w placówce opiekuńczej. Do zwrotu lub obniżki podatku nie są ponadto uprawnieni rodzice płacący alimenty i niebiorący udziału w wychowaniu małoletniego.
Istnieją jeszcze wyłączenia, którymi warto się zainteresować, gdy dziecko zbliża się do wieku pełnoletniego. Na przyznanie ulgi nie mogą liczyć rodzice bądź opiekunowie młodocianego, który wziął ślub. W przypadku młodocianych pracujących obowiązuje jeszcze warunek związany z wykonywaniem pracy. Dochód z tego tytułu nie może być wyższy niż dwunastokrotność renty socjalnej, czyli przekroczyć kwoty 19 061,28 złotych.
