Kozioł ofiarny
W grupie funkcjonują różne typy dzieci. Jedne są ciche, nieśmiałe i spokojne, inne kontaktowe, nadaktywne lub wojownicze. W każdej grupie znajdzie się też kozioł ofiarny... Najczęściej zostają nim dzieci, które z jakiś względów odstają od grupy - są słabsze fizycznie lub mniej inteligentne, a do tego ciche, lękliwe, ugodowe czy niepewne siebie. Jak pomóc ofierze grupowego ucisku?
- Przede wszystkim, takiej sytuacji nie wolno bagatelizować! Problem sam się nie rozwiąże, przeciwnie - z każdym dniem będzie przybierał na sile - ostrzega Marta Marzec. Psycholog dodaje, że w takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest zaangażowanie w sprawę opiekuna grupy, który zainicjuje rozmowę z każdym dzieckiem z osobna oraz zorganizuje wspólną zabawę, uczącą wzajemnej pomocy i zrozumienia.
- Do "zdjęcia" dziecku łatki kozła ofiarnego potrzebne jest zaangażowanie nie tylko opiekunów i grupy rówieśniczej, ale również rodziców, którzy powinni pracować nad podniesieniem samooceny syna/córki, tj. akceptować słabości i wskazywać i wskazywać mocne strony. Nieprzygotowane rozmowy rodzica z prześladowcami mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Mogą sprawić, że w oczach rówieśników kozioł ofiarny stanie się jeszcze słabszy, bo zamiast samodzielnie uporać się z problemem, poskarżył się rodzicom. Rozmowy, owszem, w gabinecie pedagoga ze wszystkimi stronami konfliktu (rodzice dziecka poszkodowanego, ale i rodzice sprawców) - tłumaczy pedagog Elżbieta Pawlina.
Zdaniem specjalistki ofierze nacisków należy podpowiedzieć, jak radzić sobie z agresją rówieśników. Dziecko musi wiedzieć, że tego typu zaczepki można zwyczajnie zignorować. Dobry efekt przynoszą też stanowcze komunikaty typu "Nie mów tak do mnie!" lub "Nie słucham tego, co do mnie mówisz!". Takie reakcje warto wcześniej potrenować z rodzicem lub inną, przyjaźnie nastawioną osobą.
Jeśli sytuacja kozła ofiarnego nie zmienia się mimo usilnych starań rodziców, opiekunów i samego zainteresowanego, należałoby pomyśleć o radykalnej zmianie środowiska poprzez np. przeniesienie dziecka do innej szkoły.
Czytaj także: Role dziecka w rodzinie z problemem alkoholowym
Pomoc specjalisty
Pamiętajmy, że nie wszystkie problemy naszych dzieci jesteśmy zmuszeni rozwiązywać sami. W niektórych przypadkach, gdy rodzicielskie próby pomocy nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, warto zasięgnąć porady specjalisty - pedagoga lub psychologa dziecięcego. Niewykluczone, że pod czujnym okiem specjalisty mały odludek rozwinie skrzydła i otworzy się na ludzi.
